21 marca, w niedzielę, w kościele pw. św. Józefa w Wilnie otwarto wystawę chluby Wileńszczyzny – palm i tradycyjnych pierników kaziukowych. Tutaj są eksponowane wyplatane palmy i tradycyjne zdobione wypieki wykonane przez rzemieślników z Wileńszczyzny, kultywujących kulturę i tradycję przodków, które dzięki swojej autentyczności są znane nie tylko na Litwie, ale także za granicą.
W kościele pw. św. Józefa w Wilnie w niedzielę po mszy św. uczestnikom nabożeństwa oraz przybyłym na wystawę gościom zaprezentowano wyjątkową wystawę tradycyjnych symboli świąt wiosennych – podwileńskich palm i pierników kaziukowych. Wicemer Samorządu Rejonu Wileńskiego Robert Komarowski, który uczestniczył w otwarciu wystawy, w swoim oraz w imieniu mer Marii Rekść, serdecznie podziękował twórcom i realizatorom wystawy za wspaniały pomysł, a rzemieślnikom z Wileńszczyzny – za pielęgnowanie kultury, tradycji, obyczajów tych rzemiosł, kształtowanych przez stulecia, przekazywanych z pokolenia na pokolenie.
Przekazywane z pokolenia na pokolenie tradycje tych rzemiosł formowały się kilka stuleci. Doskonaliły się i zmieniały się w zależności od środowiska życia, inspiracji i wyobraźni rzemieślników oraz trochę zmienione, dotarły do naszych czasów.
Palma Wileńszczyzny jest nieodłącznym, obrzędowym i tradycyjnym symbolem Niedzieli Palmowej, a wespół z piernikami w kształcie serca – ulubionym prezentem i zakupem jarmarku kaziukowego. Ten jarmark, którego zalążki sięgają 17. wieku, na początku był najwyraźniej głównym propagatorem tych symboli.
Podążając szlakami palm i pierników kaziukowych można poznać legendy, wróżby, przysłowia związane z tymi symbolami i ich pochodzenie, jak też zapoznać się z rzemieślnikami, których pracowite ręce tworzą wyjątkowe cuda. Tylko dzięki nim te rzemiosła przetrwały do dziś. Z tego to powodu całkiem zasłużenie w 2019 roku „Tradycja wicia palm Wileńszczyzny” znalazła się w Zbiorze Dziedzictwa Kulturowego Litwy, a rzemieślniczka ludowa z rejonu wileńskiego, palmiarka w siódmym pokoleniu Agata Granicka, zdobyła nagrodę Ministerstwa Rolnictwa za pielęgnowanie i upowszechnianie tradycyjnego rzemiosła wicia palm i stała się najbardziej utytułowanym rzemieślnikiem, wytwarzającym artykuły nieżywnościowe w 2020 roku.
Wystawa ukaże wyjątkowość i niepowtarzalność pierników kaziukowych i palm podwileńskich, a także przybliży wartość dziedzictwa tradycji świątecznych, które jest jednym z elementów litewskiego dziedzictwa kulturowego. Przecież uwita z suchej trawy, wskrzeszona do drugiego życia palma i piernik Kaziuka w kształcie serca z życzeniem to najwspanialszy prezent z Litwy!
Wystawa będzie czynna do 18 kwietnia br. Będzie można ją obejrzeć w każdą sobotę i niedzielę od 9:00 do 15:00 godz. (nie w czasie nabożeństw) w kościele pw. św. Józefa w Wilnie (ul. Tolminkiemio 4, Wilno).
Wystawa jest częścią realizacji projektu Unii Europejskiej „Odkryjmy na nowo korzenie regionów” nr ENI-LLB-1-108 zgodnie z priorytetem Europejskiego Instrumentu Sąsiedztwa Łotwa-Litwa-Białoruś Programu Współpracy Transgranicznej na lata 2014-2020 „Promocja kultury lokalnej i zachowanie dziedzictwa historycznego”.
Partnerzy projektu: Region planistyczny Žiemgala (główny beneficjent, LV), Komitet Wykonawczy Połocka, Wydział Edukacji, Sportu i Turystyki (BY), Samorząd Rejonu Wileńskiego (LT), Samorząd Miasta Nereta (LV), Samorząd Miasta Jėkabpils (LV), Muzeum Kraju Rakiszki (LT).
Projekt jest finansowany przez Unię Europejską: całkowita wartość projektu to 1 031 590,97 euro, z czego 90 proc. dofinansowania pochodzi ze środków Unii Europejskiej (928 431,87 euro), 10 proc. stanowią środki partnerów. Środki Samorządu Rejonu Wileńskiego – 15 299,76 euro (korzyść 152 997,60 euro).
Czas trwania projektu: 2019-05-14 – 2021-05-13
www.eni-cbc.eu/llb
Więcej o projekcie i jego działaniach: /go.php/lit/Atraskime-regionu-aknis-i-naujo/2212
Film wideo „Podwileńskie palmy”: https://youtu.be/oU4CqDOG0X4
Film wideo „Kaziukowe pierniki”: https://www.youtube.com/watch?v=uHCZHVgOpxM
Wystawa i film wideo powstały w ramach projektu Programu Łotwa-Litwa-Białoruś „Odkryjmy na nowo korzenie regionów!”
#LatviaLithuaniaBelarus #lvltby #EUinmyRegion
Zdj.: Marian Dźwinel
